آئین برنامه سازی در اتحاد ملی و انسجام اسلامی

فهرست مطالب

فهرست مطالب3

مقدمه1

پیام نوروزی مقام معظم رهبری3

اشاره3

موقعیت ملی و بینالمللی نظام جمهوری اسلامی ایران3

ویژگیهای ملت ایران4

ظرفیتهای ملی در رویارویی با چالشها5

انرژی هسته ای؛ ضرورتی بلندمدت برای ملت ایران6

ناامیدی؛ بلای عمده ملت7

ظرفیت ملی ایرانیان7

اتحاد ملی و انسجام اسلامی دو حلقه مفقوده8

تعریف اتحاد ملی و انسجام اسلامی8

ایجاد تفرقه و جنگ میان شیعه و سنی9

توجه به سیاست خصمانه دشمن9

تلاش مداوم دشمن10

نادیده گرفتن حقوق اولیه انسان ها در جوامع مدعی حقوق بشر10

وحدت و انسجام12

اشاره12

اتحاد ملی12

تعریف ملت12

مؤلفه های ایجاد ملت13

عوامل اتحاد ملی13

وحدت ملی، بستری برای ریزش فیض الهی14

وحدت ملی و پیروزی در صحنه های مختلف15

بسیج مظهر اتحاد در جنگ15

روحانیان؛ طلایه داران وحدت16

ص: 3

مقدمه

از دیرباز تاکنون، دشمنان اسلام از یک سو با ترفندهای گوناگون دست به ایجاد اختلاف و تفرقه بین مذاهب اسلامی زده اند، و از دیگر سو، با تأکید بر قومیت ها سعی در ایجاد چندپارگی در پیکر جامعه اسلامی داشته اند؛ چه اینکه حیات این دشمنان در اختلاف، تشتت و تفرقه بین مسلمین است. نامیده شدن سال 1386 هجری شمسی به نام سال «اتحاد ملی و انسجام اسلامی» از سوی ولی امر مسلمین حضرت آیت الله خامنه ای (دامت برکاته)، هشداری بود برای همه دل سوزان امت اسلامی در سراسر دنیا که با شناخت دسیسه ها و نقشه های تفرقه افکنانه روزافزون دشمنان و با تلاش بر ایجاد وحدت و هم دلی هرچه بیشتر، شاهد عزت، شوکت و اقتدار اسلام و مسلمین در سراسر دنیا باشیم.

کتاب حاضر به این مسئله حیاتی می پردازد که موضوع وحدت چگونه در رسانه ملی طرح گردد تا بتوان به بایسته های هم بستگی اجتماعی دست یافت و پایه های آن را تقویت نموده و از هرگونه تفرقه و جدایی که باعث خشنودی دشمنان و یأس و ناامیدی دوستان باشد جلوگیری کرد. فلذا در ابتدا و فصل اول به «بایدها و نبایدهایی» که در بحث وحدت باید مورد توجه قرار گیرد پرداخته و فصل دوم به بحث مهم جریان شناسی در جامعه پرداخته که غفلت از آن باعث خواهد شد که دشمن از دوست شناخته نشود و سپس به شیطنت های دنیای غرب برای ایجاد تفرقه در دنیای اسلام و بر هم زدن انسجام اسلامی پرداخته شده است و جریان های تفرقه انگیز و وحدت بخش شناسایی شده است. فصل سوم به محورهای کلی بحث اتحاد ملی و انسجام اسلامی

ص: 1

پیام نوروزی مقام معظم رهبری

ویژگی های ملت ایران

جامعه ایران، جامعه ای متنوع و دارای هویت خاص فرهنگی و اجتماعی است. ایران به عنوان سرزمینی بزرگ و با تمدنی دیرینه، با پذیرش اسلام، فرهنگ ایرانی _ اسلامی را پذیرفت. نباید فراموش کرد که در طول تاریخ و در داخل این فرهنگ، خرده فرهنگ هایی هویت خویش را تعریف کردند و در عین حال با این فرهنگ بزرگ نیز هم زیستی مسالمت آمیز داشته اند. ترک، کرد، لر، بلوچ، عرب، لک، گیلک، ترکمن و ... همه ایرانی و مسلمانند، ولی هویت برتر خود را در ایران اسلامی جست وجو می کنند. توازن میان خرده فرهنگ ها و فرهنگ ملی، محصول بزرگی به نام اتحاد ملی و انسجام اسلامی را به همراه داشته است که ما می توانیم به واسطه آن، به زندگی مسالمت آمیز در ایران ادامه دهیم. متأسفانه این اتحاد و انسجام مبارک هر از چندگاهی دست خوش حوادثی می شود. ساده انگاری، بی تدبیری، نفی وجود خرده فرهنگ ها از یک سو و بزرگ نمایی، افراطی گرایی و تهدیدگرایی از سوی دیگر نگرش هایی بدبینانه هستند که این نظم را دچار تحول می کنند. البته رهبر معظم انقلاب، با برشمردن ویژگی های ملت ایران، امید فراوانی به مانایی این اتحاد و انسجام دارد و در

ص: 4

ظرفیت های ملی در رویارویی با چالش ها

هر ملتی که بخواهد به خود تکیه کند، باید هدف خود را برگزیند و با ظرفیت-های ملی خود به سوی آن هدف پیش برود. البته در رسیدن به این هدف، چالش هایی را در پیش رو خواهد داشت که باید با عزمی راسخ آنها را پشت سر گذارد و با سرعت به سوی هدف حرکت کند. مقام معظم رهبری در نوروز سال 1386، ظرفیت های ملی را در مواجهه با چالش ها مطلوب ارزیابی فرمود: «ملت ایران، ظرفیت بسیار بالایی برای پیمودن راه های دشوار به سوی آینده مطلوب دارد. ظرفیت ملی ما، اگر به طور کامل و همه جانبه مورد استفاده قرار بگیرد، ملت ایران خواهد توانست به همه امیدها و آرزوهای خود دست پیدا کند.» (2) ایشان همچنین فرمود: «بدیهی است که یک ملت زنده، با چالش ها مواجه است؛ چالش ها، لازمه زنده بودن است. هر موجود زنده ای باید هزینه زنده بودن خود را بپردازد تا بتواند به اهداف خود دست پیدا کند. زنده بودن همراه با چالش هاست؛ همراه با مانع هاست. از مانع ها باید عبور کرد. احیاناً همراه با دشمنی هاست. برای دشمنی-ها باید تدبیر و اندیشه راسخ داشت. عزم قوی را باید دست مایه این حرکت کرد». (3)

ص: 5

انرژی هسته ای؛ ضرورتی بلندمدت برای ملت ایران

حرکت به سوی خواست های ملی و عزت آور در جامعه انسانی، مطلوب همه ملت هاست. بر این اساس است که می بینیم جامعه ایرانی، هنوز از ملی شدن صنعت نفت، پیروزی انقلاب اسلامی و بیرون راندن سردمداران پهلوی، تسخیر لانه جاسوسی و مقابله با استکبار جهانی در هشت سال دفاع مقدس، به خود می بالد و افتخار می کند.

تولید علم، نهضت نرم افزاری، دست یابی به دانش انرژی هسته ای، از همین مقوله هاست که اگر با اعتماد دوجانبه مسئولان و مردم همراه شود، فرصتی است تا فرزندان میهن اسلامی، اهتزاز پرچم مقدس جمهوری اسلامی ایران را در نگاه هر بیگانه ای، به نمادی از قدرت، افتخار و شکوه تبدیل کنند. این حس مشترک ملی برای هر ایرانی در هر کجای جهان که باشد شیرین است و نمی توان آن را محاصره یا مصادره کرد.

مقام معظم رهبری، مخالفت زورگویان جهان با غنی سازی سوخت هسته ای در ایران را، از نمونه های مقابله دشمنان با اقتدار علمی برمی شمارد. ایشان اعتراض های غربی ها را یک نمونه دخالت در امور داخلی ایران می داند و می فرماید: «... دولت-های غربی با دارا بودن قدرت هسته ای در ایران موافق نیستند؛ خب نباشند. مگر ما برای به دست آوردن قدرت هسته ای از کسی اجازه خواستیم؟ مگر ملت ایران با اجازه دیگران وارد این میدان شده است که بگویند ما موافق نیستیم؟ خب موافق نباشید. ... انرژی هسته ای برای کشور ما یک ضرورت است، یک نیاز بلندمدت است». (1)

ص: 6

ناامیدی؛ بلای عمده ملت

مقام معظم رهبری در سخنانی ارزشمند، با برشمردن بلای عمده ملت ایران و نیز ارائه راه حل این مشکل، چنین می فرماید: «سعی این بوده است که ملت ما را ناامید، کسل، بی اعتماد به نفس، تنبل و چشم به دست بیگانه بار بیاورند. ... در طول سال های قبل از بروز حرکت اسلامی در کشور ما، بلای عمده ملت ما، اینها بود. ... ملت ما باید امیدوار، دارای اعتماد به نفس، خوش بین به آینده، علاقه مند به پیشرفت و معتقد و مؤمن به معنویاتی باشد که او را در این راه کمک می کند. ... اگر ما بتوانیم این دشمن ها را در درون خود، در جان خود، در فرهنگ عمومی جامعه خود از کار بیندازیم، دشمن بیرونی هم نمی تواند به ما صدمه و لطمه ای برساند». (1)

اتحاد ملی و انسجام اسلامی دو حلقه مفقوده

اگر مردم ایران و دیگر مسلمانان جهان هشیار باشند و در محور حبل الله گرد آیند و بی جهت به اختلاف های جزئی خود دامن نزنند، دشمنان هیچ گاه توفیقی به دست نخواهند آورد. امروز ایران زمین و جهان اسلام بیش از هر زمان دیگر، به وحدت و هم بستگی نیاز دارند. برای مثال، در دفاع مقدس همه دشمنان برضد ایران متحد شده بودند، ولی با رهبری امام خمینی(ره) و اتحاد ملی، شکست خوردند.

توجه به این دو اصل اساسی که در واقع می تواند در یکدیگر ادغام شود و به عنوان اصلی واحد مورد بحث و بررسی قرار گیرد، چنان اهمیتی دارد که مقام معظم رهبری در پیام نوروزی خویش، سال 1386 را سال «اتحاد ملی و انسجام اسلامی» نام گذاری کرد و فرمود: «آرزو و امید همه ایرانیان، استقلال ملی، عزت ملی و رفاه عمومی ملت است و همه این اهداف به برکت ایمان اسلامی، اتحاد کلمه، امید و عزم ملی، استفاده صحیح از ظرفیت های کشور و تدبیر و تحرک و تلاش محقق خواهد شد». (1)

ایجاد تفرقه و جنگ میان شیعه و سنی

رهبر انقلاب اسلامی، ایجاد تفرقه و تضعیف وحدت ملی ایرانیان و به وجود آوردن مشکلات اقتصادی برای متوقف کردن پیشرفت کشور را، دو روش عمده دشمنان برای مقابله با ملت ایران و نظام جمهوری اسلامی برمی شمارد و با یادآوری جنگ روانی و تلاش های موذیانه دشمنان برای ایجاد اختلاف و تفرقه در میان ملت ایران و در جهان اسلام، می فرماید: «دشمنان به بهانه هایی همچون قومیت، مذهب و گرایش های صنفی، درصدد هستند وحدت کلمه ملت ایران را از بین ببرند و در جهان اسلام نیز اختلافات مذهبی را دامن بزنند و با به راه انداختن جنگ شیعه و سنی، میان ملت ایران و جوامع اسلامی فاصله ایجاد کنند». (2)

تلاش مداوم دشمن

بی دلیل نیست که در طول تاریخ، استعمارگران و دشمنان اسلام با اتحاد خود، همواره با در نظر گرفتن شرایط تاریخی و جغرافیایی، با شگردهای گوناگون سعی در ایجاد اختلاف و تفرقه میان مسلمانان داشته اند و دارند تا میوه شیرین وحدت و هم دلی را از آن خود کنند و آثار تلخ اختلاف را از آن مسلمانان سازند. استعمار، همواره تلاش می کند دولت های اسلامی را از یکدیگر بترساند تا بر ضد آنها با هم متحد نشوند و منافع آنها را تهدید نکنند. قرن هاست که مسلمانان، مزه تلخ تفرقه و چنددستگی را چشیده و آثار اتحاد و هم گرایی دشمنان مشترکشان را به روشنی دیده اند، ولی به خود نمی آیند. رهبر معظم انقلاب در نوروز سال 1386 بر این مسئله تصریح فرمود که: «سیاست امریکا این بوده است که همسایه های ما را در خلیج فارس از نظام جمهوری اسلامی بترساند. البته بعضی از آنها آگاهانه و هشیارانه توطئه ها را فهمیده اند، بعضی هم ممکن است در دام توطئه امریکای بیفتند». (2)

وحدت و انسجام

مؤلفه های ایجاد ملت

ملت را می توان یک واحد بزرگ انسانی تعریف کرد که عامل پیوند آن فرهنگ و آگاهی مشترک است. از این پیوند است که احساس تعلق به یکدیگر و احساس وحدت میان افراد متعلق به آن واحد پدید می آید. از جمله ویژگی های هر ملت، اشغال یک قلمرو جغرافیایی مشترک (کشور) و احساس دل بستگی و وابستگی به سرزمینی معین است.

حال اگر این ملت با اهداف مشترک، بتواند اتحاد ملی خود را حفظ کند و از تفرقه بپرهیزد، می تواند در برابر هجوم قدرت های استعماری و ستم گر مقاومت نماید و از درون نشکند؛ وگرنه، باید همواره خواری زیر یوغ بودن را تحمل کند.

وحدت ملی، بستری برای ریزش فیض الهی

از نگاه امام علی(ع) وحدت و باهم بودن سبب یاری خداوند می شود؛ چرا که «دست خدا با جماعت است» (1) و «بی گمان در میان گذشتگان و آیندگان بشر، هرگز خداوند با وجود اختلاف خیری را ارزانی کسی نداشته و نمی دارد». (2)

اختلاف نه تنها مانع نزول فیض های الهی می شود، حتی باعث سلب نعمت های موجود نیز می گردد. چنان که امام علی(ع) با اشاره به سرانجام قوم بنی اسرائیل، چنین بیان می کند: «به سراغ کارهایی روید که موجب عزت و اقتدار آنان شد، دشمنان را از آنان دور نمود، عافیت و سلامت به آنها روی آورد، نعمت را در اختیارشان قرار داد، و کرامت و

ص: 14

وحدت ملی و پیروزی در صحنه های مختلف

پیروزی و گسترش اسلام در سال های نخستین بعثت، نتیجه هم بستگی و وحدت مسلمانان بود. این ایمان و اتحاد بود که آنان را چنان تربیت کرده بود که فارغ از هر نوع گروه بندی و قوم سالاری، تحت رهبری حضرت محمد(ص)، جان فشانی می-کردند و به برکت همین وحدت بود که خداوند پیروزی های روزافزون را به مسلمانان عنایت می داشت. از این روست که می بینیم سال ها بعد که اتحاد مسلمانان اندکی رو به کاهش نهاده بود، امام علی(ع) خطاب به لشکریان خویش می فرماید: «به خدا سوگند، به همین زودی آنان [ارتش معاویه] بر شما چیره شوند؛ چرا که آنان در باطل خویش اتحاد و هم بستگی دارند و شما در حق خود دچار تفرقه و اختلاف هستید». (2)

در به ثمر رسیدن انقلاب اسلامی نیز اتحاد همه مردم ایران، دارای نقشی مهم و اساسی بود؛ وحدتی که چنان در بین اقشار جامعه اعم از روحانی، دانشجو، کارگر، کارمند و... صمیمیت ایجاد کرد که به تعبیر بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران، امام خمینی(ره) «بی آنکه دارای ادوات نظامی باشیم، فقط به واسطه قدرت ایمان و وحدت کلمه، بر قوای طاغوتی غلبه کردیم». (3)

روحانیان؛ طلایه داران وحدت

تجربه های سیاسی و اجتماعی در نهضت های صد سال اخیر نشان می دهد که ایران، منهای روحانیت یا اسلام بدون روحانیت، هرگز نمی تواند اندیشه ای تضمین کننده برای حیات و سرنوشت کشور و دین باشد؛ زیرا با فرو ریختن دژ دیرینه و نفوذناپذیر روحانیت متعهد شیعه، هیچ صنف، سازمان و حزبی نمی تواند اتحاد ملی یا انسجام اسلامی ایرانیان را فراهم سازد.

از همین روست که حضرت امام خمینی(ره) نه به دلیل روحانی یا مرجع دینی بودن خود، بلکه به دلیل تجربه ها و مشاهده های تاریخی اش به این حقیقت دست یافته بود که جدایی مردم از روحانیت متعهد به اخلاق و رفتار نبوی، دین و جامعه را به روزگار طاغوتی باز می گرداند. ایشان در این باره می فرماید: « در تمام این مراحل [نهضت] روحانیت نقش اول را داشت. ... آن که ملت را بسیج کرد آن روحانیون بودند ... من همیشه به ملت ایران سفارش کردم که این دژ محکم [روحانیت] را از دست ندهید». (1)

ص: 16

وحدت حوزه و دانشگاه؛ لازمه اتحاد ملی

بار سنگین دعوت بزرگ و حماسه ساز رهبر معظم انقلاب اسلامی در سال اتحاد و انسجام، بر دوش روحانیت و حوزه های علمیه است. آنان باید پرچم دار وحدت کلمه در جهان اسلام باشند. در این راستا، روحانیت فهیم و انقلابی، باید به دانشجویان نزدیک شوند و با پیروی از رهبری انقلاب، نگرشی واقع بینانه و دل-سوزانه به جوانان تحصیل کرده داشته باشند. با این ارتباط که خوش بینی و مهرورزی را به همراه دارد، می توان آرزوی حضرت امام خمینی(ره) در پیوستگی علمی و عملی جوانان به روحانیان پارسا و متعهد امروز را برآورد و اتحاد ملی را در داخل کشور استوار کرد.

در کلام امام خمینی(ره)، هدف نهایی پیوند حوزه و دانشگاه، چنین است که این دو گروه برجسته و شاخص اجتماعی، آمادگی پیوستن هماهنگ خود را به صفوف انسجام اسلامی ملت فراهم سازند: «طلاب علوم دینی و دانشجویان با هم روابط دوستانه و فعالانه داشته باشند و براساس به دست آمدن استقلال و آزادی و خلع ید غاصبان از حقوق ملت در تمام ابعادش به سایر طبقات ملت بپیوندند». (1)

ص: 17

انسجام اسلامی

انسجام مسلمانان

از نظر دین مبین اسلام ایجاد انسجام میان مسلمانان اهمیت والایی دارد. در نگرش اسلامی، هرکس شهادتین _ گواهی به توحید و نبوت پیامبر اعظم(ص) _ را بر زبان جاری ساخت، مسلمان و مشمول احکام اسلامی است. پس واجب است با او همچون برادری دینی برخورد کرد. این گونه است که بدون توجه به مسئله ایمان واقعی که ایمان قلبی و حقیقی است، به صرف بیان زبانی شهادت، از حقوق شهروندی اسلام برخوردار می گردد و امت واحد اسلامی پدیدار می شود. (2) به دنبال این الفت مسلمانان، از فروپاشی اجتماعی و تفرقه رهایی می یابند و درهای آسایش و آرامش به سوی ایشان گشوده می شود تا به جایی پیش می رود که مؤمنان برادر هم به شمار می آیند. (3)

ص: 19

هم گرایی روحی مسلمانان

قرآن کریم می کوشد همه انسان ها را در جامعه جهانی واحد گرد آورد. ازاین رو، مردمان را به کلمه یگانگی می خواند (1)این بدان معناست که انسان-ها می توانند برای اصول و اهداف مشترک خود با هم منسجم گردند. برای رسیدن به این هدف اساسی، باید نخست میان ملت های اسلامی اتحاد و انسجام پدیدار گردد و امت اسلام با ملت های مختلف خود منسجم شوند.

این انسجام پیش از آنکه به صورت ظاهری خودنمایی کند، باید به شکل روحی و روانی تحقق یابد. قرآن کریم، پیوند مؤمنان را پیوند دل هایی دانسته است که استواری خاصی دارند، (2) از این رو، خطاب به پیامبرش می فرماید که اگر تمام گنج ها و ثروت های زمینی را انفاق می کردی، نمی-توانستی این انسجام، یگانگی و همرنگی را پدید آوری؛ زیرا این گونه یگانگی با پول فراهم نمی آید. (3) اتحاد ایجاد شده، هم گرایی روحی است و در صورتی تحقق می یابد که ملت ها بر دین تأکید ورزند و اصول آن را مورد توجه قرار دهند. (4)

منافع مشترک ملت ها و مسئله انسجام اسلامی

چرا بر انسجام اسلامی تأکید می شود؟ کارکرد و نقش آن در رسیدن ملتی به اهداف چقدر است؟ سخن از انسجام با ملت هایی که هم سود هستند، به معنای آن است که مشترکات در میان ایشان به جهاتی تقویت شده است. این جهات می تواند مختصات مشترک جغرافیایی یا زبانی، دینی، قومی و مانند آن باشد. ملت ها گاه برای رسیدن به اهداف مشترک، یعنی آسایش و آرامش، نیاز دارند با ملت های پیرامون خود روابط محکم تر و استوارتری برقرار سازند. برای نمونه، دولت انگلیس پس از جنگ جهانی دوم برای آنکه بتواند کشورها و ملت هایی که در گذشته به عنوان مستعمرات در اختیار داشته، در راستای منافع خود هماهنگ سازد، اقدام به تشکیل سازمانی به نام ملت های هم سود و مشترک المنافع کرد.

ص: 21

اهمیت حفظ انسجام اسلامی

ضرورت وحدت ملی د ر کلام امام علی (ع)

انسان با روحیه نوع دوستی آفریده شده است. بنابراین، آنچه باید ریشه یابی شود، «اختلاف» است؛ چرا که «اتحاد» در فطرت انسان ریشه دارد. حضرت علی(ع) در این باره می فرماید: «همانا شما بر اساس دین خدا _ که آیین فطرت است _ با یکدیگر برادر و پیوسته-اید، و تنها ناپاکی های درونی و زشتی های باطن، موجب تفرقه و جدایی میان شما شده است که در نتیجه تعاون و هم یاری، نصیحت، بذل و بخشش، دوستی و محبت از میان شما رخت بربسته است». (5)

ص: 23

آثار انسجام اسلامی

قرآن کریم برای انسجام اسلامی آثار چندی را برمی شمارد که از مهم ترین آنها می-توان به همان هدف اصلی تشکیل خانواده کوچک و بزرگ (ملت) و ایجاد دولت اشاره کرد. هدف از انسجام اسلامی، در وهله نخست رسیدن به آرامش و آسایش است که قرآن کریم نیز بر آن تأکید می ورزد؛ (2) چنان که برچیده شدن زمینه سلطه بیگانگان و استعمارگران از مهم ترین اهداف وحدت و انسجام اسلامی شمرده شده است (3) و قدرت و هیمنه مؤمنان را افزایش می دهد. (4)

این اهداف، جز با تأکید بر عوامل ایجادی آن پدیدار نخواهد شد. از این رو، مسلمانان باید بر اصول اسلام تأکید ورزند و به ریسمان الهی (قرآن و پیامبر) چنگ زنند و از آن دور نشوند. (5) همچنین حقوق برادری را رعایت کنند، عیب یکدیگر نجویند، در حق یکدیگر گمان باطل نبرند، (6) امر به معروف کنند و از کار زشت و ناهنجار بپرهیزند و دیگران را نیز از آن باز دارند. (7)

ص: 24

حج؛ نمونه وحدت و هم دلی مسلمانان

از مهم ترین منافع و برکات حج، تجلی وحدت و هم دلی مسلمانان بر محور قبله ای واحد است. مسلمانان جهان از هر گروه و ملیتی با هدف مشترک از شرق و غرب جهان، گرداگرد خانه خدا جمع می شوند و با ایجاد ارتباط نزدیک هم دیگر را بهتر می شناسند. آنان با تشکیل جلسات آگاهی بخش، به تبادل افکار و آرای خویش می پردازند و با قرار گرفتن در صف واحد و زمزمه نغمه توحید در کنار یکدیگر، اتحاد، یگانگی و اخوت اسلامی را از نزدیک احساس می کنند.

حج گزاران مسلمان در این عبادت دسته جمعی، وحدت و هم بستگی خود را به نمایش می گذارند و با مشارکت در مناسک روح بخش آن، بر اهداف مشترک خویش که همان صفا بخشیدن به روح و جسم در پرتو آیین توحیدی ابراهیمی و محمدی(ص) است، تأکید می ورزند و عوامل نفاق و جدایی و انگیزه های تفرقه و تشتت را از خود دور می کنند.

مسلمانان مشتاق، در روزهای حج با شور و شوق وصف ناپذیری زیر پرچم «لا اله الا اللّه» اجتماع می کنند و شکوه و اقتدار آیین نجات بخش اسلام را به جهانیان عرضه می دارند. مولوی، پیام وحدت اسلامی را این گونه سروده است:

مؤمنان معدود، لیک ایمان یک_ی

جسمشان محدود، اما جان یکی

همچو آن یک نور خورشید سما

صد بُوَد نسبت به صحن خانه ها

جان گرگان و سگان از هم جداست

متحد جان های شیران خداست

ص: 25

تأثیر انسجام اسلامی بر نابودی اسرائیل

اگر اسرائیل تا به حال توانسته است سرپا ایستد، دلیل آن توانایی بالای نظامی این کشور نیست؛ زیرا ضعف ساختاری ارتش اسرائیل در جنگ 33 روزه با حزب الله لبنان بر همه آشکار شد. اسرائیل حتی با دارا بودن سلاح هسته ای نیز در سال های 2000 م. و 2006 م. دو بار از مقاومت اسلامی شکست خورد و حتی در سال 1973 هم از اعراب شکست خورد و سلا ح هسته ای هیچ نتیجه ای برای وی نداشت. اسرائیل پس از شکست در جنگ 33 روزه، اتحاد ملی خود را از دست رفته می بیند و روز به روز شاهد استعفاهای بیشتر مقامات صهیونیستی و مهاجرت معکوس بیشتر و سلب اعتماد مداوم و ناامیدی آنها از حکومتشان را شاهد هستیم.

پس علت پایداری اسرائیل در چیست؟ پاسخ ساده است و علت آن در تفرقه ماست. کلید پیروزی جهان اسلام بر اسرائیل، در هم گرایی اسلامی نهفته است. با

ص: 26

ظرفیت قانون اساسی جمهوری اسلامی

دلیل اجرایی نشدن بسیاری از تصمیم ها و مصوبات کنفرانس های وحدت در کشورهای اسلامی، نبود پشتوانه حقوقی و ضمانت اجرایی کافی در متن قوانین کشورهای اسلامی است، ولی قانون اساسی جمهوری اسلامی این خلأ قانونی را پر کرده است و ظرفیت و ضمانت اجرایی مناسبی برای تدوین و اجرایی کردن منشور عملی وحدت به شمار می آید.

اصل یازدهم قانون اساسی جمهوری اسلامی تصریح دارد: «به حکم آیه کریمه «إِنّ هذِهِ أُمّتُکُمْ أُمّةً واحِدَةً وَ أَنَا رَبّکُمْ فَاعْبُدُونِ» (1) همه مسلمانان یک امتند و دولت جمهوری اسلامی ایران موظف است سیاست کلی خود را بر پایه ائتلاف و اتحاد ملی اسلامی قرار دهد و کوشش پیگیر به عمل آورد تا وحدت سیاسی، اقتصادی و فرهنگی جهان اسلام را تحقق بخشد.» (2) همچنین در مقدمه قانون اساسی جمهوری اسلامی آمده است: «قانون اساسی با توجه به محتوای اسلامی انقلاب ایران که حرکتی برای پیروزی تمامی مستضعفین بر مستکبرین بود، زمینه تداوم این انقلاب را در داخل و خارج کشور فراهم می کند، به ویژه در گسترش روابط بین المللی با دیگر

ص: 27

جریان شناسی پیام

رابطه «دشمن درونی و بیرونی» با «خودی و غیرخودی»

رابطه ای میان سخنان رهبری در نوروز 1386 و مقوله خودی و غیرخودی که رهبر در سال های گذشته مطرح کرده بود وجود دارد. کشف این رابطه و شرح و بیان آن، یکی دیگر از وظایف رسانه ملی است. مسئله خودی و غیرخودی که برگرفته از اصل قرآنی «اشداء علی الکفار رحماء بینهم» (2) است، با واکنش های تند اپوزیسیون داخل و خارج روبه رو شد؛ زیرا این اصل، گستره فعالیت ها و محدوده تلاش های آنان را در براندازی آشکار و پنهان محدود می ساخت. همچنین اینکه مقام رهبری در سال اتحاد ملی و انسجام اسلامی مطرح می کند که برای ایستادگی در برابر دشمن درونی، از خودی ها نیز نمی توان در امان بود، خود، نکته ای ظریف است. به عبارت دیگر در بیان رهبری، دشمن بیرونی می کوشد دشمن درونی را از میان خودی ها انتخاب و تقویت کند. مقام رهبری از تنبلی، نداشتن نشاط کاری، ناامیدی، خودخواهی های بیش از حد، بدبین بودن به دیگران، به آینده، نه به شخص خود و ملت خود اشاره کرده اند و متأسفانه، هنوز درباره روشن کردن آنها برای گروه های مختلف، اقدامی نشده است. پیش از این نیز رهبری، با عنوان «تقوای درونی» نکته هایی را یادآور شده اند. برای مثال، سخنان معظم له در دیدار با مسئولان و کارگزاران نظام جمهوری اسلامی، در تاریخ 12/9/1379 است که فرمود: «هر کدام از شما تلاش بکنید، برای این مسئولیت ها خودتان را با الگوی اسلامی منطبق بکنید؛ یعنی دینتان، تقوایتان، رعایتتان نسبت به حال مردم، رعایتتان نسبت به شرع، رعایتتان نسبت به بیت المال،

ص: 30

رابطه «نخبگان» با مقوله «عوام و خواص»

رهبر انقلاب در نوروز 1386 فرمود: «ملت که مرعوب نمی شوند، توده عظیم مردم که مرعوب نمی شوند. چه کسی را می خواهند مرعوب کنند؟ مسئولان را، شخصیت های سیاسی را، به قول معروف خود ما نخبگان را، اینها را می خواهند مرعوب کنند؟ کسانی که قابل تطمیعند، آنها را می خواهند».

رهبر انقلاب در تاریخ 20/3/1375، در جمع فرماندهان لشکر 27 محمد رسول الله(ص)، با طرح مسئله عوام و خواص فرمود: «جامعه را می شود به عوام و خواص تقسیم کرد. خواص یعنی کسانی که وقتی عملی انجام می دهند، موضع گیری می کنند؛ راهی را که انتخاب می کنند از روی فکر و تحلیل است. نقطه مقابلش هم عوام است. عوام، یعنی کسانی که وقتی جوّ به یک سمتی می رود، اینها می روند و تحلیلی ندارند. تبعاً خواص هم در جامعه دو گونه شده: خواص طرفدار حق و خواص طرفدار باطل. سراغ خواص طرفدار حق ماییم. خواص طرفدار حق، دو دسته اند: یک دسته کسانی هستند که در مقابله با دنیا، با زندگی، با مقام، با شهوت، با پول، با لذت، با راحتی و با نام موافقند؛ یک دسته موافق نیستند. در هر جامعه، این دو قسم آدم، دو قسم طرفدار حق وجود دارد».

رهبری انقلاب در نوروز 1386، نخبگان را مطلق بیان کردند و سپس مانند سال 1375 که خواص را دو دسته تقسیم کردند، به خواص طرفدار حق و خواص طرفدار باطل، نخبگان را به نخبگان مرعوب و غیرمرعوب تقسیم کردند که برای نخبگان مرعوب، شاخصه هایی چون قابل تطمیع، تضعیف کنندگان اراده عموم و تغییردهنده درک مردم از واقعیت ها برشمردند. ازاین رو، می توان با شرح و بیان سخنان رهبری در سال های 1375 و 1386، به بررسی و شخصیت شناسی و موضع-گیری های نخبگان در

ص: 31

تقابل دو اندیشه

رهبر در نوروز 1386 فرمود: «روز به روز آبروی لیبرال دموکراسی و آبروی امریکا در دنیا در نظر ملت ها دارد کم و کمتر می شود. در مقابل، آبروی ایران اسلامی دارد بیشتر می شود. ... من برنامه های استکبار جهانی علیه ملت ایران را در سه جمله خلاصه می کنم: اول، جنگ روانی؛ دوم، جنگ اقتصادی؛ سوم، مقابله با پیشرفت و اقتدار علمی. دشمنی های استکبار با ملت ما در این سه قلم عمده خلاصه می شود».

بر کسی پوشیده نیست که پس از فروپاشی بلوک شرق و اتحاد جماهیر شوروی و به موزه رفتن کمونیست، امریکا و فرهنگ لیبرال _ دموکراسی تنها مانع خود را در مسئله جهانی سازی فرهنگ لیبرال _ دموکراسی، را فرهنگ اسلام با محوریت اُمّ القرای ایرانی می داند. از این رو، از هیچ تلاشی برای فروپاشی نظام اسلامی دریغ نمی ورزد. بدین ترتیب، رهبر انقلاب با بیان سه طرح دشمن، برای مقابله با ایران به بی آبرو بودن لیبرال دموکراسی و آبرومند ساختن ایران اسلامی در جهان اشاره می کند که در حقیقت، بیان کننده موفقیت اسلام ناب محمدی (ص) در برابر غرب فرهنگی و غرب جغرافیایی است. تقابل این دو اندیشه، در عرصه ها و حوزه های گوناگون بر کسی پوشیده نیست. در این میان، برنامه سازان رسانه می توانند با تهیه برنامه ای، ضمن ترسیم شاخص های هر دو اندیشه و بیان قوت ها و ضعف ها، فرصت ها و تهدیدهای هر دو اندیشه، به تحلیل وضعیت موجود لیبرال دموکراسی و بررسی موجود و مطلوب اسلام ناب محمدی(ص) بپردازند. البته با استفاده از سخنان امام و رهبری،

ص: 33

تفرقه چیست؟

در تفسیر نمونه با استناد به آیات قرآن کریم، انسجام و تفرقه به شکل شیوایی تشریح شده است. در تفسیر می خوانیم: «تشبیه اعمال کفار به خاکستر با توجه به اینکه در میان ذرات خاکستر هیچ نوع چسبندگی و پیوند وجود ندارد و حتی با کمک آب نیز نمی توان آنها را به هم پیوند داد و هر ذره ای به سرعت دیگری را رها می سازد، گویی به این حقیقت اشاره دارد که آنها برخلاف مؤمنان که اعمالشان منسجم و به هم پیوسته و هر عملی عمل دیگر را تکمیل می کند و روح توحید و وحدت نه تنها در میان مؤمنان که در میان اعمال یک فرد باایمان نیز وجود دارد، از این عوامل اثری در کار افراد بی ایمان نیست». (1)

منافقان

یکی از سیاست های منافقان، ایجاد اختلاف و تفرقه افکنی در جامعه اسلامی است. قرآن کریم این گونه به این مطلب اشاره می کند: «اگر منافقان همراه شما به جنگ بیرون آمده بودند، جز فساد (تردید و اضطراب) بر شما نمی افزودند و به سرعت در میان شما رخنه می کردند تا فتنه پدید آورند و در میان شما کسانی تأثیرپذیرند که به سخنان آنان گوش می سپارند و خداوند به ستم گران آگاه است». (2)

با استفاده از این آیه، می توان گفت حضور منافقان در جبهه جهاد، عامل تضعیف روحیه رزمندگان و تفرقه و تردید و تحرکشان بسیار سریع است. ازاین رو، از آن جا که برخی مسلمانان دارای بینش عمیق نیستند و خطر را درک نمی کنند، به سرعت تحت تأثیر آنها قرار می گیرند و متفرق و پراکنده می شوند.

ص: 35

کفار

تاریخ روابط بین الملل نشان می دهد که قدرت های بزرگ جهانی، به هیچ وجه کشورهای مستقل و دارای ماهیت ایدئولوژیکی متفاوت را تحمل نمی کنند و برای تغییر رفتار و حتی سرنگونی چنین کشورهایی، از انواع حیله ها و شگردها بهره می-برند. در این میان، تاریخ ایران، سرشار از دخالت کشورهای خارجی در سرنوشت این ملت است. ملت ایران، شاهد انواع توطئه ها برضد دولت های مردمی و نهضت های اسلامی بوده است. یکی از شگردهای قدرت های جهانی که برضد نهضت های اسلامی به کار گرفته شد و سبب ناکامی و شکست آنها گردید، سیاست «تفرقه بینداز و حکومت کن» است. این سیاست، پس از پیروزی انقلاب اسلامی در رأس دستور کار دشمن قرار گرفت، ولی با درایت و هوشمندی رهبر کبیر انقلاب، حضرت امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری عقیم مانده است.

گسترش فساد و ناهنجاری های اجتماعی

گسترش فقر، فساد، تبعیض، بیکاری، تورم، رانت خواری و سوءاستفاده مدیران از مناصب و پست های کلیدی از یک سو، و ناامنی و گسترش ناهنجاری های اجتماعی و فرهنگی که آرامش روانی جامعه را برهم می زند از سوی دیگر، از عوامل بنیادی ایجاد تفرقه در جامعه به شمار می آید. برای نمونه، تحریک قومیت ها و اقلیت های مذهبی، یکی از راه کارهای دشمنان برای ایجاد تفرقه و دودستگی در ایران اسلامی است.

رسانه ها و وسایل ارتباط جمعی

یکی دیگر از ابزارهای مهم دشمن برای ایجاد اختلاف و تفرقه، بهره گیری از وسایل ارتباط جمعی، مثل روزنامه، ماهواره، کتاب، نشریات، تلویزیون، رادیو و... است. ازاین رو، بزرگ ترین بنگاه های خبری جهان همواره تلاش می کنند برخی از نشریات داخلی را در دست گیرند تا افکار عمومی را چنان که خود می خواهند، تحت تأثیر قرار دهند.

ایجاد یک کشور غیراسلامی و غیرعرب بین آسیا و افریقا

استکبار جهانی، به ویژه انگلیس در آغاز قرن نوزدهم میلادی هم زمان با هدف تجزیه عثمانی، غیرعرب و وابسته به خود را که از نظر فرهنگ و نژاد نیز امکان وحدت با اعراب را نداشته باشد، در حد فاصل قاره آسیا و افریقا فراهم آورد. در همین دوران بود که یکی از رهبران حزب صهیونیست، تشکیل دولتی یهودی تحت نظارت انگلستان را به این دولت پیشنهاد کرد و خواستار مهاجرت میلیون ها نفر از یهودیان سراسر اروپا به فلسطین شد. دولت انگلیس این پیشنهاد را فرصتی مناسب برای اجرای طرح استعماری خود دید و با آن موافقت کرد. بدین ترتیب، انگلیس توانست با ایجاد دولتی دست نشانده در کنار مصر و کانال سوئز، این نقطه حساس را در دست

ص: 39

مذهب سازی و مسلک سازی

انگلیسی ها با تجربه طولانی استعمار و نفوذ فرهنگی، در شبه جزیره عربستان وهابی گری، در ایران بهایی گری و در دیگر نقاط جهان، قادیانی گری و مسلک های دیگری را به راه انداختند. دست آورد اصلی مذهب سازی و مسلک سازی برای استعمار و به ویژه صهیونیسم، ایجاد و تشدید اختلاف در بین فرقه های مختلف اسلامی بوده است، تا حدی که برخی از مذاهب اسلامی، بعضی دیگر را کافر معرفی می کنند و خون آنها را حلال می پندارند. کشورهای غربی معتقدند با وجود تفرقه میان مذاهب اسلامی، مسلمانان هیچ گاه توان مقابله با تجاوزات آنها را در کشورهای اسلامی ندارند. بنابراین، برای همیشه می توانند حکومت های مورد اعتماد خود را در کشورهای اسلامی ایجاد و از آنها در برابر خطرهای احتمالی حمایت و نیز منابع زیرزمینی مورد نیاز خود را به قیمت دل خواه تأمین کنند.

جهت دهی افکار عمومی دنیا بر ضد اسلام

بی تردید امروز اسلام با همه بزرگی و عظمت خویش، در برابر فساد و سلطه جویی غرب ایستاده و مانع سلطه جهانی آنها، به ویژه بلعیدن «قلب جهان» یعنی خاورمیانه شده است. جهان خواران زخم خورده، قدرت فکری و روحی این ایدئولوژی برتر و کامل تر را برنتابیدند. از این رو، کشورهای غربی و در رأس آنها امریکا با نگارش کتاب ها و مقالات و انتشار کاریکاتورهای موهن در مجلات و روزنامه های کشورهای خود، احساسات امت اسلامی را جریحه دار و افکار عمومی دیگر مردم دنیا را به اسلام بدبین می کنند. برای نمونه، ساموئل هانتینگتون، نظریه «برخورد تمدن ها» را مطرح کرده که در آن، برخورد غرب با دنیای اسلام حتمی دانسته شده است.

بایدها و نبایدهای تحقق اتحاد ملی و انسجام اسلامی

نقش خانواده و مدرسه

والدین، برادران و خواهران نقش بسزایی در رشد همه جانبه فرد و از جمله ایجاد زمینه های لازم برای شکل گیری نگرش مثبت به اتحاد ملی در او دارند. ازاین رو، یکی از راه کارهای مناسب به منظور ایجاد بستر لازم برای تقویت اتحاد ملی و ارائه آن در همان دوران اولیه رشد به کودکان و نوجوانان، بسترسازی این مطلب در خانواده است. به این منظور می توان از نهادهای گوناگون، از جمله آموزش و پرورش، بسیج، پلیس و... به منظور ارائه آموزش های لازم به خانواده برای چگونگی بسترسازی این امر در خانواده کمک گرفت.

از دیگر عوامل مهم و اثرگذار بر رشد کودکان و نوجوانان، مدرسه است. مدرسه به شیوه های گوناگون رشد همه جانبه کودکان و نوجوانان و همچنین نوع و میزان دانش و نگرش آنها را به موضوعات مختلف از جمله تاریخ مشترک، سرزمین مشترک و... تحت تأثیر قرار می دهد. ازاین رو، به این منظور باید کتاب های درسی مورد بازنگری دقیق قرار گیرد و مفاهیم مربوط به اتحاد ملی (ادبیات و تاریخ مشترک، رسالت مشترک، دین مشترک، فرهنگ و هنر و....) به شیوه دقیق و کارشناسانه در محتوای کتاب های درسی وارد گردد. به این صورت، دانش آموزان

ص: 45

نقش رسانه ها و مطبوعات

رسانه ها و مطبوعات به دلیل داشتن مخاطبان گسترده از همه اقشار جامعه، تأثیر بسیار زیادی بر رفتارهای افراد جامعه و به ویژه کودکان و نوجوانان دارند. بنابراین، آنها می توانند با تدارک برنامه های مناسب برای کودکان و نوجوانان به شکل گیری و تقویت اتحاد ملی کمک های فراوانی بنمایند. از طریق رسانه ها می توان آثار و اماکن تاریخی ملی و مذهبی موجود در ایران و جهان اسلام را به تصویر کشید. می توان برنامه های مناسب در خصوص شخصیت های معتبر این سرزمین، از جمله ابن سینا، فارابی، ملاصدرا، خیام، سعدی، حافظ و... را تدارک دید و با این شیوه اتحاد ملی مخاطبان را تقویت نمود.

احترام به اندیشه های مختلف

اگر عده ای بر قطار قدرت سوار شوند و به سوی مقصد خویش بتازند و پیادگان را به دنباله روی و حفظ اتحاد موعظه کنند، این شیوه عمل، عین تفرقه است و به یقین اتحاد ملی را در پی نخواهد داشت. ازاین رو، مسئولان باید با احساس مسئولیت شرعی و رعایت منافع ملی، و با دوری از عملی که زمینه دشمنی را مهیا می کند و نیز با احترام خاص برای اندیشه های گوناگون و استفاده از تمام افکار و استعدادهای بالقوه و بدون در نظر گرفتن گرایش های سیاسی، بستر لازم را برای اجرایی شدن پیام نوروزی مقام معظم رهبری آماده کنند.

بایدهای انسجام اسلامی

ارائه پژوهش های علمی

یک گام مهم برای انسجام اسلامی، ارائه پژوهش های علمی برای تبیین حقایق تاریخی از دیدگاه علمی و بدون تعصبات مذهبی است. از آن جا که بسیاری از تعصبات در اطراف مسائلی دور می زند که پایه علمی ندارد، این تحقیقات می تواند روشن گر بسیاری از نکات باشد. البته در این باره باید افرادی که خودشان از تعصب به دور هستند، کتاب و مقاله بنویسند و در نگارش هم حرمت همگان را پاس بدارند و در نوع نگارش، لطمه ای به عواطف و احساسات مذهبی نزنند. روشن است که نشر این قبیل پژوهش ها که باید با زبان کاملاً علمی نوشته شود و تحریک کننده نباشد، می تواند دست کم روی قشری از فرهیختگان تأثیر بگذارد و از راه آنان به توده های مردم منتقل شود. در سال های اخیر روشن فکران جهان اسلام، تألیفاتی در این زمینه داشته اند که گرچه برخی با واکنش های منفی مواجه شده، ولی روی نسل جدید تأثیر خاص خود را داشته است و می توان امید داشت که به مرور فراگیر شود.

پدید آوردن شعارها و نمادها

یک اقدام اساسی برای وحدت و انسجام اسلامی، پدید آوردن شعارها و نمادهایی برای وحدت است که باید در دستور کار مراکز تبلیغی و رسانه ای قرار گیرد. برای این کار باید تمامی مرکزهای هنری آماده شوند. یک مثال خوب تاریخی، نشریه ای است که حدود پنجاه سال پیش در تهران با نام مسلمین به چاپ می رسید. این نشریه وحدت گرا بود و مثلاً به اخبار جهان اسلام به طور یکسان نگاه می کرد و به هیچ وجه طایفی گری در آن دخالت داده نمی شد. اما جالب بود که به لحاظ شعاری، روی جلد آن و در حاشیه، در سه سمت بالا و چپ و راست، تصویر کوچک شده ده ها مسجد بزرگ جهان اسلام را که هر کدام از یکی از شهرهای برجسته در جهان اسلام بود، انتخاب کرده بود و تقریباً به صورت دائمی این حاشیه را روی جلد نشریه چاپ می کرد.

دنبال کردن بحث های مربوط به تمدن اسلامی و تبیین نظریاتی برای بازگشت به شکوه و عظمت جهان اسلام که معلول نوعی اتحاد میان اقوام و ملت های اسلامی در قرن چهارم و پنجم هجری بود، می تواند در آماده کردن ذهن امت ها برای وحدت و انسجام و در نهایت رسیدن به مجد و عظمت پیشین مؤثر باشد.

طرح نظریه جهانی شدن در راستای اسلام

در حال حاضر، بحث جهانی شدن بحث فراگیری است. این رویه به دنبال یکسان سازی در جهان از راه تبلیغ ارزش های اجتماعی و انسانی فراگیر است. ما باید در مقابل آن، نظریه جهانی شدن اسلامی را مطرح کنیم؛ یعنی اکنون که فضایی برای جهانی شدن فراهم آمده، دقیقاً آن را به سمت جهانی شدن اسلامی یا یک پارچه کردن جهان اسلام بکشانیم. طبعاً برای این کار باید ارزش های تعریف شده در اسلام را تا آنجا که بتواند تمامی جهان اسلام و طوایف درونی آن را پوشش دهد، تعریف کنیم و بشناسانیم و بر اساس آنها نوعی جهانی شدن اسلامی را تبلیغ کنیم. با این کار، هم در مقابل جهانی شدن به سبک غربی ایستاده ایم و هم وحدت طوایف داخلی جهان اسلام را استوار ساخته ایم.

وبلاگ نویسی و رفع شبهات دینی در فضای مجازی

با توجه به فراوانی روزافزون دنیای مجازی و کاربران اینترنت وبلاگ نویسان می توانند با راه اندازی وبلاگ ها یا سایت ها، شرکت در انجمن ها و بحث های کانون ها، کلوپ ها و تقویت مباحث اسلامی، به انسجام اسلامی بین کاربران کمک کنند. علمای کشورهای اسلامی نیز می تواند با از بین بردن تفرقه های موجود در مباحث دینی و روشن کردن مفاهیم شبهه انگیز دینی در فضای مجازی، محور اصلی انسجام اسلامی در این فضا باشند.

تشکیل شورای عالی علمای مسلمان و تدوین منشور انسجام اسلامی

به نظر می رسد اگر سازمان کنفرانس اسلامی، شورایی از برجسته ترین عالمان جهان اسلام تشکیل دهد، می تواند در کاهش اختلاف های جهان اسلام مؤثر باشد. شورای یاد شده می تواند شکایت های فرقه های گوناگون، از ت_ه_م_ت ه_ای برخی فرقه های دیگر را بررسی و حکم نهایی را به طور رسمی اعلام کند.

عالمان مسلمان در نقاط مختلف جهان اسلام باید پیش نویس ای_ن منشور را تهیه کنند و با اعزام نمایندگان خود به همایشی مشترک، منشور انسجام جهان اسلام را تدوین سازند. البته پیش از آن لازم است فرقه های مسلمان معرفی شوند تا عده ای کج اندیش، بی جهت گروهی از مسلمانان را کافر و مشرک ندانند.

نمایشگاه سیار

می توان نمایشگاه سیاری به زبان های مختلف در زمینه انسجام اسلامی تهیه کرد و به صورت دوره ای در شهرهای مهم جهان اسلام به نمایش عمومی درآورد. در این نمایشگاه می توان از آی_ات و روای_ات م_رت_ب_ط در ک_ن_ار ف_ت_اوای ع_الم_ان ب_زرگ م_س_لم_ان به لزوم انسجام اسلامی استفاده کرد و همراه با ت_ص_اوی_ری از آث_ار ت_فرقه در جهان اسلام، در معرض دید عموم گذاشت.

ص: 55

نبایدهای اتحاد ملی و انسجام اسلامی

حزب گرایی

با رشد احزاب و گروه های سیاسی در غرب، پاره ای از به اصطلاح روشن فکران، دوای درد مشکلات کشورهای اسلامی را در ایجاد احزاب مختلف می بینند و تعدد احزاب را به هر شکل مایه شکوفایی و رشد سیاسی یک کشور می دانند. اگر چه نقش احزاب متعهد، میهن پرست و باایمان که در راستای صلاح کشور و اسلام گام برمی دارند و هر یک گوشه ای از مشکلات واقعی کشور را به چالش و اصلاح می-کشانند، قابل انکار نیست؛ اما از آن جا که عمدتاً رذیلت های اخلاقی مانند تعصب و علاقه افراطی، جاه طلبی و هواپرستی، حسادت و بدبینی و نبود اخلاص در انگیزه-های مجریان و هواداران این احزاب نفوذ پیدا می کند، خود مانع به وجود آوردن اتحاد ملی در جامعه می گردد.

هواپرستی و عدم اخلاص

در بسیاری موارد، اختلاف های افراد و گروه ها، ظاهری علمی و فکری دارد، ولی در واقع جز از روی هواپرستی، خودپسندی و خودخواهی نیست. اگر پذیرش و واگذاری مسئولیت ها، حمایت ها و راندن ها، پست ها و مقام ها همه در خدمت رضایت الهی و حل مشکلات جامعه اسلامی باشد، نه خوشایندی خویشاوندان و هم حزبی ها، اتحاد ملی حاصل می شود.

قالب های برنامه

قالب برنامه ای

1. مجموعه گزارش های خبری؛

2. کپشن برنامه ای در قالب: آیا می دانید که؟

3. مستند گزارشی از طرح های بزرگ اقتصادی که عامل هم گرایی ملی و اشتغال زایی است، مانند: خط لوله گاز بلوچستان، خط لوله پلی اتیلن شرق و غرب کشور.

قالب برنامه ای: گزارش ورزشی

1. فیلم داستانی از جانبازان مدال آور در رشته ورزشی؛

2. جُنگ ورزشی با قهرمانان استانی.

موضوع برنامه ای: راهبرد امام خمینی(ره) برای گذر از فتنه خیزی دو سال اول انقلاب و دست یابی به وحدت و انسجام ملی.

موضوع برنامه ای: بسیج سازندگی عامل وحدت ملی

قالب برنامه ای

1. داستانی از فعالیت علمی.

2. انیمیشن قصه های جبهه.

3. نماهنگ.

قالب برنامه ای

1. جُنگ سیاسی.

2. مصاحبه.

3. گزارش مردمی.

موضوع برنامه ای: جلوه های وحدت حوزه و دانشگاه در تاریخ ایران

موضوع برنامه ای: فرهنگ و آگاهی مشترک

قالب برنامه ای

1. زیرنویس.

2. کپشن.

3. میزگرد.

4. سخنرانی.

موضوع برنامه ای: الگوها و نمادهای وحدت و تفرقه

موضوع برنامه ای: منافع مشترک کشورهای اسلامی عامل انسجام

موضوع برنامه ای: حوزه مظهر انسجام اسلامی

قالب برنامه ای

1. انیمیشن.

2. گزارش از فسلطینیان مناطق مختلف.

3. مصاحبه.

موضوع برنامه ای: تفرقه مسلمانان، بهانه حضور بیگانگان

موضوع برنامه ای: دشمنان صلح در برابر خط لوله صلح

موضوع برنامه ای: رهبران وحدت آفرین

زیرنویس

مقام معظم رهبری

1.وحدت کلمه را حفظ کنید. (10)

2.منظور ما از وحدت، هماهنگی و یک نوایی و هم صدایی است تا برادران، دیگر در مقابل هم قرار نگیرند. (11)

ص: 77

منابع

* قرآن کریم.

* نهج البلاغه.

1. سنن ترمذی.

2. تفسیر المیزان.

3. تفسیر نمونه.

4. صحیفه نور، مجموعه سخنان امام خمینی(ره).

5. صحیفه امام، مجموعه سخنان امام خمینی(ره).

6. حدیث ولایت، مجموعه سخنان مقام معظم رهبری.

7. قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران.

8. سبزیان، علی اکبر، منشور اتحاد ملی انسجام اسلامی، انتشارات خادم الرضا(ع)، چاپ پنجم، 1386.

9. وحدت از دیدگاه امام خمینی، تهران، استخراج و تنظیم و نشر: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، 1376، چاپ اول، 431 صفحه.

10. جاوید، سیدحمید، اتحاد اسلامی در آثار شهید آیت الله مطهری، انتشارات صدرا، 160 صفحه.

11. موثقی، سید احمد، استراتژی وحدت در اندیشه سیاسی اسلام، مقدمه استاد محمد تقی جعفری، قم، مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، چاپ اول، 1370 - 1371، دو جلد، 376 + 468 صفحه، وزیری، 3000 نسخه.

12. ره توشه راه یان نور، و یژه ماه مبارک رمضان (1)، 1376.

13. ره توشه راهیان نور، ویژه ماه محرم سال 1383.

14. رئیس نیا، رحیم، ایران و عثمانی در آستانه قرن بیستم، تبریز، ستوده، ج 3، 1375.

15. اسحاقی، حسین، نسیم هم بستگی: از اتحاد ملی تا انسجام اسلامی، قم، مرکز پژوهش-های اسلامی صدا و سیما، 1386.

16. فصل هم دلی: نگاهی به اتحاد و انسجام در آموزه های دینی، قم، مرکز پژوهش های اسلامی صدا و سیما، 1386.

17. فصل نامه حوزه، شماره 45.

18. مجله حضور، شماره 8.

19. مجله ماه نامه هدایت، شماره 47.

ص: 81